Amniyosentez nedir. Amniyosentez kısaca “su aldırma”dır ki bu bebeğin anne karnında yaşamını devam ettirdiği sudan örnek aldırma şeklindedir. Dışarıdan bir iğne ile uterusa ve oradan bebeğin içinde bulunduğu amnius sıvısına ulaşılır ve bir miktar sıvı alınır. Alınan sıvı tanı amaçlı olarak kullanılır. Yapılan testlerle bebekte herhangi bir sorun olup olmadığı sonucuna ulaşılır.
Amniyosentez neden yapılır?
Amniyosentez bebekte kromozom anomalisi araştırması (down sendromu), nöral tüp defekti araştırması (NTD) ve bebekte akciğer gelişiminin saptanması amacıyla yapılabilir. Su aldırma önceleri bebeğin bulunduğu sıvının aşırı fazla olması durumunda bu fazlalığı azaltmak amaçlı yapılırdı. Ancak anne adayını rahatlatmak için gereksiz riske girildiğinden çokta başvurulan bir durum değildir.
Amniyosentez hangi durumlarda yapılır?
Amniyosentez son zamanlarda bebekte herhangi bir kromozom anomalisi olup olmadığının kesin tanısı amacıyla yapılmakta veya yapılması önerilmektedir. Üçlü tarama testlerinde risk çıkması durumunda amniyosentez yapılarak bebekte herhangi bir sorun olup olmadığı anlaşılabilir. Yine son zamanlarda ultrasonda bebekte koroid peleksus kisti tespiti yapıldığında kistin herhangi bir kromozom anomlisine eşilik edip etmediği tepiti amacıyla yapılması çeşitli doktorlarca önerilse de aslında amniyosentez yerine kistin küçülme durumunu takip etmek daha doğru olacaktır.
Bebeklerin yaklaşık %2-3’ü çeşitli genetik kusurlarla doğmaktadırlar. Bu genetik kusurlar günümüz şartlarınta maalesef tedavi edilememektedir. Amniyosentez yapılarak bebekteki kusurlar tespit edilir ve erken dönemde tedavisi yapılamayacak ciddi bir sorun tespit edilirse annenin rızası alınarak gebelik doğumdan önce sonlandırılır.
amniyosentez ne zaman yapılırAmniyosentez ne zaman yapılır?
Amniyosentez tanı amaçlı bir işlem olduğundan erken yapılması önemlidir ki bu dönem 15-18. haftalardır. 15. Haftadan önce yapılırsa buna erken amniyosentez denir. Gebeliğin her döneminde yapılabilse de erken veya çok geç yapılması önerilmez. Çünkü tanı amaçlıdır ve geç yapılması durumunda amacına uygun olmayacaktır. Yani geç yapıldığında bebekte herhangi bir sorun saptanması durumunda artık gebeliğin sonlandırılması ne vicdana ne insafa sığar. Anneyi üzmekten başka bir sonuç alınamaz.
Ayrıca amniyosentez ne kadar geç yapılırsa o kadar risk taşımaktadır. Şöyle açıklamak daha uygun olacaktır, eğer amniyosentez sonucunda herhangi bir sorun saptanmaz, bebek gayet sağlıklıdır ama siz amniyosentez yaptırdığınız için bebeğe bir zarar gelirse durumun ne denli acı vereci olacağını siz düşünün.
Amniyosentez kimlere önerilir?
Amniyosentez ileri yaşlı anne adaylarına
Daha önce sorunlu bebeği doğanlara (pozitif öyküsü bulunanlar)
Anne veya babada genetik rahatsızlığı olanlara
Üçlü tarama testinde risk tespit edilenlere
Ulutrasonda anomali tespit edilenlere;
Amniyosentez önerilir. Ancak anne şunu bilmelidir amniyosentez sonucu değiştirmeyecektir.Sadece doğacak bebeğinizin kusurlu olup olmadığını önceden bilmiş olacaksınız.
Amniyosentez nasıl yapılır?
Amniyosentez çok ince bir iğne yardımıyla yapılmaktadır. İğne ile anne karnından (bebeğin pozisyonuna göre) uygun bir yerden amniyon kesesine girilir. 20 ml sıvı alınarak işlem sonlandırlır. Bu işlemler gelişmiş ulutrasonla takip edilir. Hasta 15 dk kadar dinlendirildikten sonra gönderilir.
Ancak riskler göz önüne alındığında anlatıldığı kadar kolay bir işlem değildir. İşlemi yapan doktorların alanında uzman olmaları, dikkatli ve özenli olmaları, ayrıca hastane şartlarının iyi olması çok önemlidir.
Amniyosentez riski nedir?
Riskleri şunlardır;
1- Bebeğin (fetusun) amniyosentez iğnesinden zarar görmesi
2- Düşük riski
3- Plesentanın zarar görmesi
4- Erken doğum
5- Sıvı kaçağı
6- Enfeksiyon riski
7- Kramp görülmesi
Yukarıdaki risklerin gerçekleşmesi durumunda hepsi tehlikeli sonuçlar doğurur.